2018 Nobel Tıp Ödülünün sahipleri, iki farklı çalışmada bağışıklık sistemini “yavaşlatan” proteinleri keşfeden iki farklı biliminsanı kazandı. Nobel Komitesi bu keşiflerin kanser tedavisi için yeni bir umut olduğunu belirtiyor.
ABD’den James P. Allison ve Japonya’dan Tasuku Honjo, 1990’lardan itibaren bağışıklık sistemini düzenleyen proteinler üzerinde çalışmakta. Allison protein CTLA-4’yı incelerken, Honjo’nun araştırdığı protein PD-1 oldu.
Bu iki protein de bağışıklık sistemini düzenlemekte ve aşırı agresif şekilde hareket etmesinin önüne geçmekte. İki biliminsanı da bu proteinleri antikorlar ile hedefleyip “kapatmayı” ve böylelikle bağışıklık sisteminin önündeki bu engeli kaldırmayı hedefleyen çalışmalar yapıyordu.
Bağışıklık sistemi, kendini durduran bu proteinlerden kurtulduğu zaman kanser hücrelerine daha güçlü bir şekilde saldırabiliyor.
Allison yaptığı çalışmalar ile 2011 yılında CTLA proteinlerini bloke ederek kanser olan deney farelerini iyileştirmeyi başarmış. Hatta ABD’nin Gıda ve İlaç Kurumu bu yöntemi metatastik deri kanseri için tedavi olarak onaylamış.3 yıl sonra aynı kurum Honjo’nun çalışmasından ortaya çıkan Keytruda ve Opdivo adlı kanser ilaçlarına da onay vermiş.
Şu anda var olan bu tedavilerin ismi immunoterapi olarak geçiyor. Komite bu iki biliminsanının yöntemlerini birleştirerek daha etkili kanser tedavilerinin mümkün olduğunu belirtiyor.
Teksas Üniversitesi M.D. Anderson Kanser Merkezi’nde immunoloji başlanı olan Dr. Allison ve Kyoto Üniversitesi’nde görevli Dr. Honjo yaklaşık 1 milyon dolarlık ödülü paylaşacaklar.
