Başka bir su yönetimi mümkün: 22 belediye başkanı “Su Manifestosu”nu imzaladı


Kentlerde Sürdürülebilir Su Politikaları Zirvesi” için İzmir’de bir araya gelen 22 CHP’li büyükşehir belediye başkanı, “Başka bir su yönetimi mümkün!” diyerek Su Manifestosu’nu imzaladı.

Su Manifestosu, iklim krizinin ağır sonuçlarını dikkate alarak su yönetiminde beş ilkesel değişiklik ve on somut adım önermekte.

5 ilkesel değişiklik içerisinde şu başlıkları barındırıyor:

  1. Katılımcı bir su yönetimi oluşturulması
  2. Su arzının değil talebinin yönetilmesi
  3. Su yatırımlarının havza ölçeğinde yapılması
  4. Doğanın su döngüsünün korunması
  5. Suyun ekosistem ve sektörler arası döngüsel kullanımı

Belediye başkanları adına açıklamayı okuyan İzmir Belediye Başkanı Tunç Soyer, suyun yaşamın merkezinde olduğunu belirterek, dünyadaki tüm varlıkların su ile birbirine bağlandığına dikkat çekti.

Türkiye’nin kurak iklim coğrafyası olduğunu hatırlatan Soyer, kuraklıkla mücadelede temel eksenin, tarımsal sulama alanında olduğuna dikkat çekti.

Soyer, 22 belediye başkanının amacının iklim krizinin ağırlaşan sonuçlarını da dikkate alarak Türkiye için başka bir su politikası önermek ve bu topraklarda geleceğimizi, çocuklarımız ve doğamız için güvence altına almak olduğunu açıkladı.

Su Manifestosu’nun tam metni ise şöyle:

İklim krizinin su kaynakları üzerindeki etkilerini azaltarak kuraklıkla mücadelede başarılı olabilmek için, su yönetiminde 5 ilkesel değişikliğin yapılması şarttır:

  1. Katılımcı bir su yönetim modeli oluşturmak. Su yönetimi, şehir, havza ve ülke ölçeğindeki su kullanıcısı tüm paydaşların; tarım örgütleri, sanayiciler, evsel su kullanıcıları, meslek örgütleri, doğa ve çevre örgütlerinin içinde yer alacağı yepyeni, katılımcı bir anlayışla gerçekleştirilmelidir.
  2. Tüm kullanım alanlarında arzın değil talebin yönetilmesi. Plansız gelişen kullanım talepleri için sürekli daha fazla arz yaratma politikası yerine, başta tarımsal sulama ve sanayi olmak üzere düşük su kullanımıyla yüksek gelir elde edilen ekonomik modeller tasarlanmalı ve teşvik edilmelidir.
  3. Su yatırımlarının havza ölçeğinde planlanması. Su kaynaklarının, yerüstü ve yeraltı sularının miktarının, su bütçesinin hangi kullanımlara tahsis edileceği havza ölçeğinde belirlenmelidir. Verilen tahsisler denetlenmeli, su kullanımlarının sektörel tahsis miktarlarını aşmasına izin verilmemelidir. Her bir havzada planlanan su yatırımlarının birbirini nasıl etkilediği kümülatif olarak ölçülmeli, yatırım kararları havza ölçeğinde bu stratejik değerlendirme yapıldıktan sonra alınmalıdır. Asgari harcama ile azami verim esas olmalıdır.
  4. Doğanın su döngüsünün korunması. 1960’lardan bu yana suyun döngüsüne yapılan müdahaleler sonucunda birçok canlı türü tehlike altına girmiş; göller ve sulak alanlar kurumuş, nehir ekosistemleri zarar görmüştür. Ülkemizdeki su kullanım hedefleri, iklim krizi dikkate alınarak yeniden tarif edilmelidir. Yatırımlar planlanırken yer altındaki, sulak alanlar ve nehirlerdeki ekolojik su varlığının sürdürülebilirliği dikkate alınmalıdır. Canlıların ihtiyacı olan suyun, ekolojik dengeyi ve su döngüsünü bozacak biçimde kirletilmesine, azaltılmasına yol açan uygulama, yapılaşma ve madencilik gibi faaliyetlere izin verilmemelidir.
  5. Suyun ekosistem ve sektörler arası döngüsel kullanımı. Tarımda, sanayide ve evlerde kullanılan atık suyun gerekli arıtma süreçlerinden geçtikten sonra farklı sektörler ve ekosistem arasında transferi sağlanmalıdır. Şehir içinde ve tarım alanlarında yağmur hasadına yönelik yöntemler yaygınlaştırılmalı; su ihtiyacının yerinde temini, kullanımı ve dönüştürülmesine yönelik döngüsel çözümler teşvik edilmelidir.

Bu ilkeler doğrultusunda, aşağıdaki 10 somut adım hemen atılmalıdır:

  1. Su yönetimiyle ilgili koordinasyonsuzluk ortadan kaldırılmalı, kurumlar arasındaki yetki ve sorumluluk karmaşasına son verilmelidir.
  2. Tüm paydaşların mutabakatı alınarak hazırlanan bir Su Kanunu yürürlüğe konmalı, su havzası planlama ve uygulamalarında yerel yönetimler güçlü ve yetkili yapılar haline getirilmedir.
  3. Su yatırımları havza ölçekli bütüncül planlarla uyumlu olarak su ve atık su master planlarına göre yapılmalı; kamu kaynakları ekonomik ve ekolojik fizibilitesi düşük yatırımlara aktarılmamalıdır. Yerel yönetimlerin çevresel altyapı projelerine yönelik kaynakları artırılmalıdır.
  4. İklim krizi ile etkin mücadele için imzalanan Paris İklim Anlaşması ivedilikle onaylanmalı; iklim değişikliğinin yaratacağı olumsuz etkilerin önlenmesi amacına yönelik hazırlanan İklim Değişikliği Kanunu Tasarısı üzerinde çalışmalar yoğunlaştırılmalıdır.
  5. Kuruyan göllerin, Salda Gölü, Burdur Gölü, Tuz Gölü, Seyfe Gölü ve diğer sulak alanların tahribatı sonlandırılarak restore edilmeli ve doğal su döngüleri korunmalıdır.
  6. Su havzalarındaki tüm noktasal ve yaygın kirlilik kaynakları kontrol altına alınmalı; merkezi ve yerel idarelerce etkin bir şekilde denetlenmelidir.
  7. Tarımda doğru ürün planlaması yapılarak ve tasarruflu sulama sistemlerine geçilerek su israfı önlenmeli, tarımsal sulama en az %50 oranında azaltılmalıdır. Bu amaçla, ekonomik değeri yüksek ve su talebi olmayan yerel tohum ve hayvan ırkları teşvik edilmelidir.
  8. İstanbul’a yapılmak istenen “Beton Kanal” gibi suyun doğal döngüsüne zarar veren tüm israf projeleri iptal edilmelidir.
  9. Güncelliğini yitiren su ve kanalizasyon idaresi mevzuatı yeniden düzenlenmeli; büyükşehir statüsünde olmayan diğer illerde de su ve kanalizasyon idareleri kurulmalıdır.
  10. Yaşamın vazgeçilmez unsuru olan su, temel kamusal hak olarak kabul edilmeli, ekolojik ve toplumsal bir değer olarak tanımlanmalı, su hizmetlerinde kamu işletmeciliği esas alınmalıdır.

Manifestoyu imzalayan başkanların listesi ise şu şekilde:

Büyükşehir Belediyeleri:

  • Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar
  • Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş
  • Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek
  • Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu
  • Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen
  • Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfi Savaş
  • İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu
  • Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer
  • Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün
  • Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Albayrak

İl Belediyeleri:

  • Ardahan Belediye Başkanı Faruk Demir
  • Artvin Belediye Başkanı Demirhan Elçin
  • Bilecik Belediye Başkanı Semih Şahin
  • Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan
  • Burdur Belediye Başkanı Ali Orkun Ercengiz
  • Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan
  • Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan
  • Kırklareli Belediye Başkanı Mehmet Siyam Kesimoğlu
  • Kırşehir Belediye Başkanı Selahattin Ekicioğlu
  • Sinop Belediye Başkanı Barış Ayhan
  • Yalova’nın seçilmiş Belediye Başkanı Vefa Salman
  • Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.